Kim jest analityk biznesowy? Specyfika pracy i zarobki

Czy wiecie, że w przeciągu ostatnich dwóch lat stworzyliśmy więcej danych niż od początku historii ludzkości? – zapytał retorycznie podczas wystąpienia TEDx w Warszawie w 2017 roku Przemysław Modrzewski zajmujący się zawodowo marketingiem internetowym.

Wszystko, co nas otacza to w pewnym sensie dane. Ukuło się nawet określenie “big data” -  termin odnoszący się do dużych, zmiennych i różnorodnych zbiorów danych, których nie da się przetwarzać przy użyciu dostępnych powszechnie metod, a których analiza biznesowa może być bardzo wartościowa i prowadzić do zdobycia nowszej wiedzy. Big data dotyczy nas wszystkich w życiu codziennym. Jesteśmy zalewani rzeką informacji. Żyjemy w czasach, kiedy można mówić nawet o tsunami danych. Zarzucani taką ilością informacji tracimy zdolność do analitycznego, pogłębionego myślenia, nasze zmysły nie są stanie współpracować, a my mamy problemy z postrzeganiem świata, kontaktach społecznych i zdolnością uczenia się. - mówił dalej Przemysław Modrzewski. Jako remedium na ten stan wskazywał umiejętność segregowania, filtrowania i analizowania danych docierających do nas czyli umiejętność świadomego myślenia analitycznego.

Jest to klucz do równowagi psychicznej i odporności na wszelkiego rodzaju manipulacje marketingowe a co za tym idzie najbardziej pożądana umiejętność na rynku pracy
w XXI wieku.   

Kim jest analityk biznesowy i czym się zajmuje? Zawód analityka biznesowego (Business Analyst)

Analityk biznesowy to zawód należący do grupy zawodów deficytowych tzn. takich, dla których nie powinno  być w najbliższym roku trudności ze znalezieniem pracy. Szacunkowe dane wskazują wzrost zapotrzebowania na tego typu specjalistów na poziomie 12% w stosunku rocznym.

We wszystkich województwach naszego kraju zanotowano szybki wzrost lub stały poziom zapotrzebowania na pracowników w rodzaju analityk biznesu lub tester. Jest to więc dobry wybór dla osób stojących u progu swojej kariery zawodowej.

Analityk biznesowy to osoba odpowiedzialna za zdefiniowanie potrzeb biznesowych zainteresowanych stron w celu znalezienia rozwiązań problemów biznesowych.

Wsparcie kompetentnego analityka biznesowego jest dla firmy możliwością znacznego przyspieszenia i prawidłowej realizacji projektu, oszczędność funduszy oraz wprowadzenia jasnego stylu komunikacji, dzięki czemu pracuje się sprawniej i łatwiej. Analityk biznesu może zajmować się projektami w wielu podmiotach m.in. w organizacji, przedsiębiorstwie, korporacji, nawet w instytucjach rządowych.

Żyjemy w świecie, w którym telefon kupiony 3 lata temu jest już przestarzały – ten sam los spotyka techniki, programy i narzędzia ułatwiające pracę analityka biznesowego. Nie ma tu więc miejsca na strach przed testowaniem nowości, ponieważ każdy projekt oferuje nowe możliwości.  Jeśli więc ktoś odnajduje się w zmiennym środowisku, analiza biznesowa jest właśnie dla niego.

Wszechobecnie wiadomo, że technologia ma ogromny wpływ zarówno na nasze życie zawodowe, jak i osobiste. W kontekście biznesowym nowe rozwiązania informatyczne tworzą wartości na wielu różnych poziomach – strategicznym, zarządczym czy też operacyjnym. Analiza biznesowa staje się koniecznością gdyż odpowiada na każdą zmianę technologiczną wspierającą biznes zwłaszcza dużych przedsiębiorstw o zasięgu międzynarodowym. Dzięki  pracy analityków biznesowych podejmowanie istotnych decyzji biznesowych staje się nie tylko łatwiejsze, ale również bardziej trafne. Obecnie nie sprawdzają się już starsze metody zarządzania. Kluczem do sukcesu  jest powiązanie i ustrukturyzowanie nowych technologii w świecie biznesu. Profesja, o której mowa,  świetnie wpisuje się w ten kontekst.

Oferty pracy na rynku dla analityków biznesowych. Czy jest w czym wybierać?

Zawód analityka biznesowego jest stosunkowo młody i bardzo interdyscyplinarny gdyż zakres analiz biznesowych nie ogranicza się do sfery finansowej, a obejmuje również sferę sprzedażową, logistyczną i wiele innych.

Pracę oferują banki, firmy konsultingowe, biura analiz, duże firmy produkcyjne, czy też obrotu nieruchomościami.

Szerokie spektrum możliwości zatrudnienia, właściwie we wszystkich branżach i dziedzinach gospodarki sprawia, że otwiera się przed analitykiem biznesowym duży wachlarz możliwości i często bywa tak, że znajduje on taką dziedzinę w której udaje mu się połączyć pracę z zainteresowaniami. W gestii pracownika może się znaleźć analizowanie trendów sprzedaży, trendów rynkowych, politycznych, analizy sportowe czy nawet nowoczesne dziennikarstwo oparte na danych lub tzw. targeting.

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że stanowiska o nazwie „analityk biznesowy” mają bardzo dużo rozbieżności, jeśli chodzi o zakres obowiązków, a analityka biznesowa to bardzo szerokie pojęcie.  Wystarczy wpisać to hasło do wyszukiwarki ogłoszeń, aby się przekonać. Będąc „analitykiem biznesowym” w firmie A można cały dzień wprowadzać dane z faktur, natomiast w firmie B będzie się projektować bazy danych. W firmie C zbierać wymagania, a w jeszcze innych zarządzać projektami albo de facto analizować rynek lub firmę. Rozrzut jest bardzo duży.

Weźmy za przykład analityka IT. Analityk IT jest osobą, która rozmawia z biznesem, czyli osobami zamawiającymi oprogramowanie, mającymi pewien problem do rozwiązania i pragnącymi go rozwiązać przy pomocy oprogramowania. Analityk zbiera informacje o problemie, specyfikuje wymagania systemu, który może go rozwiązać i kontaktuje się z programistami. Czyli de facto jest łącznikiem pomiędzy firmą a programistami i testerami. Kimś w rodzaju pośrednika między osobami korzystającymi z aplikacji a programistami, którzy je rozwijają. Jedni i drudzy są ekspertami w swoich dziedzinach. Zna firmę, dzięki analizie dokumentów zna jej specyfikę i problemy, zna oczekiwania wobec projektu i potrafi je przedstawić programistom. Dużą część czasu spędza na rozmowach z ludźmi stąd pożądana w tym zawodzie łatwość komunikacji.

Przeszukując czeluści Internetu w poszukiwaniu dobrej oferty  pracy można się natknąć, po wpisaniu frazy “analityk biznesu”, na całe spektrum ogłoszeń.

Wśród wskazanych znajdują się: menadżer projektów IT, Junior Business Analyst, Senior Financial Analyst, Starszy Inżynier Data Science i inne. W każdym portalu poświęconym  szukaniu pracowników znajdziemy co najmniej kilkanaście ofert odpowiadających temu profilowi.

Jak się w tym połapać i przede wszystkim jak spełnić kryteria wymagań na takie stanowisko? Pokusimy się o odpowiedzi na te pytania.

Kompetencje kluczowe na stanowisku analityka biznesowego

Warto się przyjrzeć bliżej predyspozycjom sprawiającym, że dana osoba sprawdzi się w zawodzie analityka biznesowego. Pierwszą, podstawową, pożądaną i wręcz konieczną, o której wspomniano na początku artykułu jest zdolność analitycznego myślenia. To kompetencja, której powinno się uczyć w szkole, bo jest niezbędna do funkcjonowania w zmieniającym się błyskawicznie świecie.

Wśród głównych cech, jakie powinien posiadać analityk biznesowy jest też dociekliwość i ciekawość. Powinien mieć chęć do rozwiązywania skomplikowanych łamigłówek i determinację w szukaniu odpowiedzi. Dobrze, żeby potrafił spojrzeć na problem jako całość, system elementów powiązanych ze sobą i dostrzegać te powiązania. Kolejna cecha pożądana w zawodzie analityka biznesowego to umiejętność abstrakcyjnego myślenia, myślenia wizualnego i krytycznego, ponieważ tego, nad czym pracuje, jeszcze fizycznie nie ma.

Szybkie uczenie się i działanie pod presją czasu również zostanie docenione i ułatwi pracę, szczególnie osobom rozpoczynającym przygodę z analizą biznesową.

Jednak to, o czym wspominamy na końcu, należy do kompetencji miękkich i jest wymieniane przez wszystkich analityków biznesowych jako kluczowa umiejętność w pracy pozwalająca na  osiągnięcie maksymalnych wyników i sukcesu w zawodzie. Mowa tu o umiejętności komunikacji, nieocenionej podczas rozmów z ludźmi, a co więcej o wyborze sposobu komunikacji, bo nie każdy może okazać się efektywny. Potrzeba więc nawet swego rodzaju empatii w “czytania“ drugiej strony.

Do koszyka kompetencji wskazanych w zawodzie należy też dodać spójność (uczciwość, prawdomówność, prostolinijność), budowanie sojuszy na wszystkich szczeblach, inspirowanie innych, radzenie sobie z niepewnością i niejednoznacznością. Nie wolno też zapominać o tym, że kompetencje kluczowe dla analityka biznesowego będą ulegać zmianom.

Co robi analityk biznesowy na co dzień? Specyfika pracy na takim stanowisku

Zakres obowiązków analityka biznesowego w firmie zależy od specyfiki konkretnego projektu. W firmie doradczej, konsultingowej, w bardzo dużym skrócie analityk biznesowy zajmuje się szeroko pojętym wsparciem analitycznym projektów. Lekceważąco i nieco prześmiewczo można by powiedzieć, że siedzi cały czas w Excelu, mieli dane i wklepuje formuły. Na całe szczęście rzeczywistość jest bardziej porywająca i wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego w codziennej pracy stanowi jedynie część tego, co robi osoba na stanowisku analityka biznesowego.

Informacje, jakie uzyskaliśmy z analizy danych i rynku najlepiej przedstawić w przyjaznej wizualnie formie. Dlatego też analityka biznesowego powinien cechować zmysł estetyczny, kreatywność, a także swego rodzaju „graficzny storytelling”, tak żeby materiał był ciekawy, profesjonalny oraz składany merytorycznie. Często największym wyzwaniem jest umieszczenie dużej porcji informacji na ograniczonej przestrzeni, jaką wyznaczają ramki slajdu.

Najciekawszym i chyba najbardziej dynamicznie rozwijającym się aspektem pracy analityka biznesowego jest różnorodność projektów i możliwość poznania bardzo wielu, często zaskakujących branż od podszewki oraz od A do Z. I tak, Analityk biznesowy ocenia także modele biznesowe oraz ich integrację z technologią. Zajmuje się kontrolą finansową wszystkich transakcji firmy. Do jego obowiązków należy często: współpraca z głównymi negocjatorami, osobami decyzyjnymi w sprawach umów sprzedażowych, odpowiedzialność za zgodność procedur z obowiązującymi przepisami, przygotowywanie lokalnych sprawozdań finansowych oraz rocznych audytów według zasad US GAAP, właściwa strukturyzacja transakcji oraz ekspertyza księgowa zapewniająca wsparcie finansowe pracowników sprzedaży, przygotowanie sprawozdań finansowych wszystkich transakcji sprzedażowych, zapewnianie zgodności wszystkich elementów Procesu Zarządzania Transakcjami z przepisami, wymaganiami SOX oraz polityką firmy, przygotowywanie sprawozdań końcowych transakcji, prezentacja listy kontrolnej transakcji oraz podsumowania zamówień sprzedażowych, identyfikacja odstępstw od standardów oraz rozpoznawanie problemów związanych z procedurą uznawania przychodów, wsparcie zewnętrznego i wewnętrznego audytu finansowego firmy.

Analityk biznesowy działa w kontekście organizacji i jest zaangażowany w identyfikację problemów, potrzeb i możliwości poprawy na wszystkich jej poziomach. Rola analityka biznesowego nie ogranicza się więc wyłącznie do rozwiązań biznesowych, czy rozwiązań IT. Zadaniem analityka biznesowego jest często szukaniem rozwiązania, które pomoże organizacji w osiągnięciu jej celów. Panuje jednak szeroko rozpowszechnione błędne przekonanie, że każdy analityk biznesowy jest zaangażowany w rozwój systemów IT (ten zawód to analityk systemowy). Natomiast w rzeczywistości istnieje wielu analityków biznesowych, którzy pomagają organizacji usprawnić procesy biznesowe, procedury operacyjne, czy strukturę finansową. To sprawia, że rola analityka biznesowego może obejmować dużo szerszy zakres obowiązków.

Analityk biznesowy - jaki zakres obowiązków?

Musi on na przykład dokładnie rozumieć biznes w którym się porusza, precyzyjnie określać jak można usprawnić obecne procesy biznesowe oraz jakie działania i kroki podjąć by je zautomatyzować, odpowiadać za zaprojektowanie funkcjonalności systemu (specyfikacja funkcjonalna), odpowiadać za wdrożenie nowej funkcjonalności (rozwiązanie techniczne), potrafić analizować procesy oraz integruje przepływ danych między systemami, tworzyć raporty oraz narzędzia analityczne, analizować jakość danych w systemach informatycznych, zbierać dane i zarządza informacjami, analizować historyczne dane finansowe dzięki nowoczesnym narzędziom i systemom takim jak np. SAP a także przewidywać trendy biznesowe mające wpływ na cykl życia przedsiębiorstwa, współpracując z działami produkcyjnymi jak i z osobami na stanowiskach zarządczych.

Analityk biznesowy godzi często ze sobą wiele odrębnych punktów widzenia takich jak oczekiwania finansowe ( budżet ), limity środowiskowe oraz prawa pracownicze ( BHP ).

Po tej całej litanii bardzo ważnych zadań Analityka rodzi się przekonanie, że bez niego organizacja ma znacznie mniejsze szanse na rozwój.

Doświadczenie zawodowe analityka biznesowego

Podczas ubiegania się o posadę analityka biznesowego mile widziane jest z reguły co najmniej 2 letnie doświadczenie w pracy w roli Analityka biznesowego/systemowego, natomiast posiadając odpowiednie umiejętności i kompetencje można dostać pracę w zespole projektowym, np. roli Junior Business Analyst, gdzie pracować będziemy ze wsparciem kogoś bardziej doświadczonego i co pozwoli nam zdobyć wymagane doświadczenie. Członkowie zespołów projektowych, którzy mają odpowiednie kompetencje, np. programiści lub inni inżynierowie także mogą się o tę rolę ubiegać.

Jak wyglądają studia na specjalności analityk biznesowy?

Wybierając w Wyższej Szkole Biznesu - National Louis University na kierunku Zarządzanie specjalność Analityk biznesowy młody człowiek otwiera sobie drzwi do obiecującej kariery. Na studiach licencjackich będzie miał okazję do prowadzenia badań, oceniania i dokumentowania modeli biznesowych, planowania strategii i rozwoju polityki biznesowej oraz rozwiązywania problemów związanych z procedurami działania organizacji. Pod okiem wykładowców - praktyków student będzie się uczył analizowania i weryfikowania potrzeb biznesowych wykorzystując nowoczesne narzędzia informatyczne. Przejdzie zatem praktyczną szkołę przygotowania do pełnienia zadań analityka w przedsiębiorstwie lub korporacji. Czy studia informatyczne są trudne i czy z tej dziedziny poziom jest równie wysoki? Sprawdź!

Dzięki podejściu praktycznemu WSB-NLU kładzie duży nacisk na wysoki poziom znajomości języka angielskiego, bez którego szanujący się analityk biznesowy nie może wypełniać swoich zadań.

Jeśli decydujesz się na wybór tego kierunku, sprawdź ile trwają studia.

Ile zarabia analityk biznesowy? Dlaczego warto?

Analityk biznesowy, to osoba, która musi podnosić swoje kwalifikacje cały czas, dużo mówić, naprawdę umieć słuchać i zwyczajnie lubić ludzi. Czy praca przed komputerem np. z kafejki w Lizbonie będzie atrakcyjna? To zależy tylko od indywidualnych preferencji i predyspozycji. Dla wielu w tej pracy ważna jest wolność podejmowania samodzielnych decyzji i realny wpływ na proces tworzenia rozwiązań technologicznych.

Jeśli zastanawiasz się, ile zarabia analityk biznesowy, możesz być pewien, że nie są to małe pieniądze. “Bądź Midasem XXI wieku i zmień dane w złoto”. Takim hasłem zachęca się młodych ludzi do aplikowania na studia o specjalności Analityk biznesowy. Jak pokazują statystyki zarobki w tej branży plasują się wysoko ponad średnią krajową, chwytliwe słowa o profitach  nie zdają się więc bardzo przesadzone a praca w zawodzie Business Analyst gwarantuje naprawdę wysokie wynagrodzenie.

Przyglądając się możliwościom zawodowym na współczesnym rynku pracy wybór takiej ścieżki zawodowej, jak analityk biznesowy wygląda na gwarantujący satysfakcję pod każdym względem.

Zawód analityka biznesowego jest zajęciem dość nowym na rynku pracy i wbrew pierwszym skojarzeniom, nie ogranicza się tylko do kwestii analizy finansowej. Zależnie od konkretnej firmy i zakresu obowiązków, analityk biznesowy może zajmować się również analizą logistyczną, marketingową, sprzedażową itp. Możliwości dla kandydatów jest wiele i warto przyjrzeć się bliżej temu zajęciu, ponieważ prognozy wskazują na to, że jest to zawód, na który zapotrzebowanie w najbliższych latach na pewno nie będzie spadać.

Co należy do obowiązków analityka biznesowego?

Kluczowe dla pracy analityka biznesowego jest rozumienie celów i założeń biznesowych projektu. Głównym celem jego pracy jest tworzenie strategii biznesowych i analiz, które pozwolą danemu przedsiębiorstwu na odpowiedzenie sobie na wiele istotnych pytań.

Jak może najczęściej wyglądać lista obowiązków analityka biznesowego?

• Szczegółowa analiza potrzeb odbiorców
• Tworzenie raportów oraz narzędzi analitycznych
• Zbieranie danych i zarządzanie informacjami
• Analiza historycznych danych finansowych
• Spotkania z klientami
• Modelowanie procesów biznesowych
• Prezentowanie wyników analiz
• Pełny przegląd wyników firmy, kosztów, nakładów inwestycyjnych, przychodów i zysków

Powyżej wymienione zostały główne i najczęściej pojawiające się obowiązki na stanowisku analityka biznesowego. Mogą się one różnić w zależności od charakteru i wielkości firmy zatrudniającej i doświadczenia pracownika.

Czy analityk biznesowy i specjalista ds. analityki biznesowej to tożsame zawody?

Różnica między analitykiem biznesowym a specjalistą ds. analityki biznesowej polega na skupieniu i podejściu do rozwiązywania problemów. Poszukiwacze pracy i rekruterzy mają tendencję do mylenia tych dwóch różnych, ale podobnie brzmiących zawodów. A istnieją pewne różnice!

• Analityk biznesowy koncentruje się przede wszystkim na analizie oraz optymalizacji procesów, które składają się na działanie firmy. Bada, czego potrzebuje biznes, by funkcjonować, jakie działania należy poprawić oraz, które rozwiązania wdrożyć. Analitycy biznesowi mogą współpracować z zespołami, a także klientami.
• Specjalista ds. analityki biznesowej stawia na analizę statystyczną, raportowanie, badanie wyników firmy. Jego celem jest formułowanie elementów, które wymagają poprawy, współpraca z działami, by ulepszać biznes, marketing lub dany produkt.

Wyzwania analityka biznesowego

Jakie wyzwania i trudności stoją przed analitykiem biznesowym? Przede wszystkim konieczność wykorzystania swoich miękkich oraz twardych kompetencji w różnych aspektach. Wszystko dlatego, że praca analityka dzieli się na cztery typy:

1. Analizę opisową - czyli zbadanie, co obecnie dzieje się z firmą, sprawdzenie działań w czasie rzeczywistym.
2. Analizę diagnostyczną - dociekanie, co powoduje, że np. firma ma wzrosty lub spadki, tutaj konieczna jest wiedza dot. skuteczności biznesu i jej procesów, umiejętność tworzenia ciągów przyczynowo-skutkowych.
3. Analizę predykcyjną - czyli przewidywanie tego, co może się wydarzyć w biznesie w przyszłości; ważne jest stosowanie technik statycznych oraz prognozowania.
4. Analizę nakazową - czyli, co trzeba zrobić, by przedsiębiorstwo odniosło sukces.

Jakie studia powinien skończyć analityk biznesowy?

Analityk biznesowy jest jednym z tych zawodów, które wymagają wykształcenia wyższego, a co za tym idzie ukończenia odpowiedniego kierunku studiów. Bardzo przydatne mogą okazać się studia na kierunku Zarządzanie ze specjalizacją analityka biznesowego, które kompleksowo przygotowują do tej pracy.

Poza wykształceniem bardzo ważny jest też szereg umiejętności, które ułatwią zarówno przyswajanie wiedzy, jak i przyszłą pracę. Poniżej najważniejsze z nich:

• umiejętność analitycznego myślenia
• umiejętność abstrakcyjnego myślenia
• ciekawość dociekliwość i spostrzegawczość
• wysoko rozwinięte umiejętności komunikacji
• umiejętność szybkiego podejmowania trafnych decyzji
• zdolności organizacyjne i przywódcze

Jakie są możliwości zatrudnienia na tym stanowisku i zarobki?

Analityk finansowy może liczyć na zatrudnienia w wielu firmach. Jest to zawód określony mianem deficytowego i wszystkie raporty wskazują na to, zapotrzebowanie na nowych pracowników będzie tylko wzrastać. Przede wszystkim zatrudnienia można szukać w dużych firmach z branży finansowej i informatycznej. Miejsca nie powinno zabraknąć także w firmach zajmujących się sprzedażą i konsultingiem.

Poza tym, że analityk finansowy nie powinien mieć problemu ze znalezieniem pracy, zazwyczaj może liczyć również na satysfakcjonujące wynagrodzenie. Należy jednak pamiętać, że jest to zawód, który wymaga ciągłego zaangażowania i poszerzania swoich kompetencji.

Wysokość wynagrodzenia może znacznie przekraczać średnią krajową w zależności od wielkości firmy, doświadczenia i indywidualnych umiejętności kandydata. Osoba, która dopiero zaczyna swoją przygodę na tym stanowisku, na początku kariery będzie zarabiała nieco mniej, jednak zbieranie doświadczenia zawodowego może przynieść duże korzyści finansowe. W 2018 roku mediana zarobków wynosiła 8000 zł i liczba ta stale rośnie.