Czytaj Bloga.
Jak zostać biegłym sądowym psychologiem?
Zastanawiasz się nad zostaniem biegłym psychologiem sądowym? To fascynujący, acz trudny zawód. Wymaga doświadczenia, odpowiedniego podejścia zarówno z zakresu psychologii, jak i prawa. W końcu biegły sądowy jest osobą, której rolą jest wspomaganie aparatu wymiaru sądownictwa. Wiedza ekspercka jest tutaj priorytetowa.
Na pewno zadajesz sobie pytanie, jakie wymagania trzeba spełnić, jakie są możliwości zatrudnienia oraz ile można zarobić zawodzie biegłego psychologa sądowego. W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania i przybliżyć, jak wygląda praca biegłego psychologa sądowego oraz jakie są możliwości rozwoju w tym zawodzie.
Czym zajmuje się psycholog sądowy? Jak wygląda jego praca?
Biegły psycholog sądowy to specjalista, który w codziennej pracy współpracuje z sądem oraz innymi organami państwowymi. Jego głównym zadaniem jest udzielanie pomocy psychologicznej osobom zaangażowanym w postępowanie sądowe oraz opiniowanie spraw z zakresu psychologii w sądach. Pełni ważną funkcję w sądownictwie, w którym toczą się zarówno sprawy karne, jak i cywilne. W wielu przypadkach niezbędna jest pomoc właśnie biegłego psychologa, który pomoże w zebraniu niezbędnych dowodów, wyda opinię, która wesprze sędziego podczas wyrokowania.
Biegły psycholog sądowy zajmuje się również przeprowadzaniem badań psychologicznych w celu ustalenia stanu psychicznego osób, które uczestniczą w procesie sądowym. Jego zadaniem jest także udzielanie porad psychologicznych oraz pomocy psychoterapeutycznej osobom, które doświadczają trudności emocjonalnych w związku z tokiem sprawy sądowej. Sama psychologia sądowa jest niezwykle fascynującą dziedziną, która znajduje się na pograniczu dwóch kierunków - psychologii oraz prawa. Stanowi jednocześnie subdyscyplinę, która zajmuje się analizą, gromadzeniem oraz przedstawianiem dowodów. Biegli psychologowie sądowi biorą udział w procesach, badając i uczestnicząc w przeprowadzaniu rozmów z podejrzanymi, oskarżonymi, osadzonymi, jak również świadkami czy ofiarami.
Zakres pracy biegłego psychologa sądowego jest rozległy. Może on być również być zatrudniony jako ekspert w dziedzinie psychologii w prokuraturze lub policji, gdzie zajmuje się analizą zachowań osób podejrzewanych o popełnienie przestępstwa oraz udzielaniem pomocy psychologicznej ofiarom przestępstw.
Studia na biegłego psychologa sądowego
Aby zostać biegłym psychologiem sądowym, należy ukończyć studia magisterskie na kierunku psychologia / psychologia sądowa. Po uzyskaniu tytułu magistra psychologii należy zdobyć doświadczenie zawodowe a następnie ubiegać się o wpis do rejestru biegłych sądowych z zakresu psychologii.
Można również zdecydować się, rozwinąć swoje umiejętności decydując się na studia podyplomowe z zakresu m.in.:
Dzięki studiom podyplomowym zyskuje się ukierunkowana wiedzę oraz nowe kwalifikacje zawodowe, które są bardzo przydatne w codziennej pracy.
Biegły psycholog sądowy - wymagania
Biegli psycholodzy sądowi są ważnym ogniwem w systemie sprawiedliwości, ponieważ zajmują się opracowywaniem ekspertyz psychologicznych, które stanowią ważne dowody w procesie sądowym. Ekspertyzy te dotyczą różnych zagadnień, takich jak np. sprawdzenie zdolności do prowadzenia pojazdów, ocena stanu psychicznego sprawcy przestępstwa, czy też badanie stanu psychicznego osób ubiegających się o przyznanie opieki nad dzieckiem. Biegli psycholodzy sądowi muszą mieć szeroką wiedzę z zakresu psychologii oraz umiejętność przeprowadzenia rzetelnych badań i opracowania rzetelnych ekspertyz, które będą wiarygodne dla sądu.
Aby zostać biegłym psychologiem sądowym, należy spełnić szereg wymagań, takich jak:
- ukończenie studiów magisterskich na kierunku psychologia,
- uzyskanie tytułu magistra psychologii,
- posiadanie co najmniej trzyletniego doświadczenia zawodowego w zakresie psychologii,
- ukończenie kursu specjalistycznego z zakresu psychologii sądowej lub innego o specjalizacji zgodnej z zadaniami biegłego psychologa sądowego,
- złożenie wniosku o wpis do rejestru biegłych psychologów sądowych prowadzonego przez Prezesa Sądu
- złożenie oświadczenia o braku przeszkód do wykonywania zawodu biegłego psychologa sądowego.
Z kolei jak podają wytyczne polskich sądów okręgowych, biegłym sądowym może być ustanowiona osoba, która:
- korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
- ukończyła 25 lat życia;
- posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła, a także innej umiejętności, dla której ma być ustanowiona;
- daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków biegłego;
- wyrazi zgodę na ustanowienie jej biegłym;
- posiadane wiadomości specjalne wykaże dokumentami lub innymi dowodami (ocena, czy posiadanie wiadomości specjalnych zostało dostatecznie wykazane, należy do prezesa sądu okręgowego).
Decyzję o ustanowieniu biegłym wydaje Prezes Sądu Okręgowego. Wyjątek od reguły, co do zasad, kto może ubiegać się o to stanowisko stanowi funkcja biegłego tłumacza języka migowego. W świetle polskiego prawa może zostać nim osoba, która:
- ukończyła 21 lat życia,
- posiada "Certyfikat drugi - "T2" - tłumacz przysięgły w zakresie języka migowego" lub tytuł eksperta tego języka wydany przez Polski Związek Głuchych.
Możliwości zatrudnienia psychologa sądowego
Biegli psycholodzy sądowi mogą pracować w różnych instytucjach państwowych, takich jak sądy, prokuratury czy policja. Mogą również znaleźć zatrudnienie w instytucjach zajmujących się udzielaniem pomocy psychologicznej, takich jak poradnie lub ośrodki terapii. Wielu z nich prowadzi własne praktyki psychologiczne lub świadczy usługi na zlecenie sądów, lub innych instytucji państwowych.
Biegli sądowi mogą być również powoływani w sprawach związanych z uzależnieniami od alkoholu. Mówi o tym Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 27 grudnia 2007 r. w sprawie biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu (Dz. U. Nr 250, poz. 1883). Oznacza to, że biegli mogą być zgłaszani przez kierowników wojewódzkich ośrodków terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia, jeśli mają kwalifikacje psychologów, specjalistów ds. psychoterapii uzależnień bądź lekarzy psychiatrów.
Ile zarabia psycholog sądowy?
Zarobki biegłych psychologów sądowych mogą się różnić w zależności od miejsca pracy oraz posiadanych kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Biegli psycholodzy sądowi pracujący w sądach czy prokuraturach mogą otrzymywać wynagrodzenie na podstawie ustawy o dodatkach do pensji osób zajmujących stanowiska służby cywilnej.
Natomiast biegli psycholodzy sądowi pracujący w instytucjach zajmujących się udzielaniem pomocy psychologicznej lub prowadzący własne praktyki psychologiczne mogą otrzymywać wynagrodzenie w formie wynagrodzenia godzinowego, lub umów o dzieło czy usługi.
W przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej, biegli psycholodzy sądowi mogą otrzymywać zarobki zależne od ilości świadczonych usług oraz ich cen.
Zarobki biegłych psychologów sądowych są zróżnicowane i zależą od wielu czynników, takich jak miejsce pracy, doświadczenie zawodowe, posiadane kwalifikacje i specjalizacje oraz lokalny rynek pracy. Średnie zarobki biegłych psychologów sądowych w Polsce wynoszą ok. 4500-6500 zł brutto miesięcznie.
Podsumowując, aby zostać biegłym psychologiem sądowym, należy ukończyć studia magisterskie na kierunku psychologia, zdobyć doświadczenie zawodowe oraz ukończyć odpowiednie szkolenia i kursy specjalistyczne. Biegli psycholodzy sądowi mogą pracować w różnych instytucjach państwowych lub prowadzić własną działalność gospodarczą. Ich zarobki są zróżnicowane i zależą od wielu czynników.
mgr Natalia Gut - kierownik działu Rekrutacji i Marketingu
Napisz do nas wiadomość