

Czytaj Bloga.
Psycholog a Psychoterapeuta - jakie są między nimi różnice?

Psycholog i psychoterapeuta to bardzo pokrewne zawody, jednak różnią się między sobą zakresem działań oraz przebiegiem edukacji. Nie każdy psycholog jest psychoterapeutą i nie każdy psychoterapeuta ma wykształcenie psychologiczne, choć jest to bardzo powszechna ścieżka.
Jakie są zatem różnice między psychoterapeutą a psychologiem? I co z zawodami pokrewnymi - psychiatrą i coachem? Poznaj zakres zadań każdego z tych specjalistów!
- Czytaj też: Uzależnienia behawioralne – czym są?
Kim jest i czym zajmuje się Psycholog?
Psycholog to osoba, która ukończyła studia psychologiczne, trwające 5 lat i kończące się uzyskaniem tytułu magistra. Po studiach psycholog swoje pierwsze kroki stawia podczas staży w wybranym obszarze (psychologia kliniczna, sądowa, biznesu, dziecięcia itd).
Zakres zadań psychologa
- Psycholog zajmuje się przede wszystkim udzielaniem doraźnej i krótkoterminowej pomocy podczas przejściowych kryzysów. Często jest również specjalistą pierwszego wyboru, który dokonuje wstępnej diagnozy i zaleca dalsze działania, np. psychoterapię lub wizytę u psychiatry. Ważną częścią pracy psychologa są badania i testy diagnostyczne.
- W zależności od swojej specjalizacji, psycholog może badać kierowców zawodowych, przeprowadzać testy oceniające zdolności poznawcze (np. przy diagnozie Alzheimera) oraz diagnozujące zaburzenia psychiczne, np. depresję czy stany lękowe.
Tu warto podkreślić, że testy to jedynie narzędzia, które pozwalają obrać kierunek diagnostyczny. Kluczem jest przede wszystkim wywiad i obserwacja pacjenta.
Specjalista ten może również ubiegać się o rolę biegłego sądowego i zajmować się orzecznictwem psychologicznym w sprawach karnych oraz cywilnych.
Kim jest i czym zajmuje się Psychoterapeuta? Czy musi być psychologiem?
Psychoterapeuta to osoba z wyższym wykształceniem, która dodatkowo ukończyła 4-letnią szkołę psychoterapii. Bardzo często psychoterapeuta kończy studia psychologiczne, uzyskującym tym samym tytuł psychologa.
Dopiero później może edukować się na psychoterapeutę. Warto jednak zwrócić tu uwagę na fakt, że jest to popularna droga, ale nie jedyna. Psychoterapeutą może zostać również osoba z innym wykształceniem, np. po pedagogice lub kierunku lekarskim.
W trakcie certyfikacji przyszły terapeuta zdobywa dodatkową wiedzę teoretyczną i praktyczną, a także odbywa staż kliniczny i poddaje się superwizji. Jednym z warunków ukończenia edukacji jest również skorzystanie z własnej psychoterapii.
Zakres zadań psychoterapeuty
Psychoterapeuta przede wszystkim pracuje z pacjentem długoterminowo (wyjątek stanowi nurt skoncentrowany na rozwiązaniu, gdzie celem terapii jest rozwiązanie konkretnej trudności).
Budowana jest tzw. relacja terapeutyczna, a pacjent wraz z psychoterapeutą ustalają między sobą pewien kontrakt. Terapia trwa zwykle ok. 1-2 lata, choć czas ten jest mocno indywidualny w zależności od konkretnych problemów pacjenta.
Psychoterapeuta pracuje z osobami, które zmagają się m.in. z depresją, zaburzeniami nerwicowymi, schizofrenią, zaburzeniami odżywiania, spadkami nastroju, traumami czy zaburzeniami osobowości (np. osobowość dyssocjalna, narcystyczna itd).
W obszarze jego pracy znajdują się m.in. niskie poczucie własnej wartości, zachowania agresywne (w tym autoagresywne), problemy w relacjach z innymi ludźmi, fobie (np. społeczne), kłopoty w wyrażaniu własnych emocji, uzależnienia, trudności z funkcjonowaniem w otoczeniu oraz występowanie wszelkich destrukcyjnych wzorców zachowań, które obniżają jakość życia pacjenta.
- Psychoterapeuta pracuje z pacjentem indywidualnym, a także prowadzi terapię grupową, par oraz rodzinną.
- Celem współpracy z psychoterapeutą jest dojście pacjenta do etapu, w którym potrafi samodzielnie radzić sobie z emocjami i trudnymi chwilami. Potrafi odczuwać radość, szczęście i pozbywa się cierpienia ze swojego życia.
Kim jest i czym zajmuje się Psychiatra?
Psychiatra jest lekarzem, a więc warunkiem koniecznym jest ukończenie studiów medycznych. Specjalista ten zajmuje się ściśle chorobami psychicznymi, m.in.:
- schizofrenią,
- chorobą afektywną dwubiegunową,
- depresją,
- zaburzeniami lękowymi, psychotycznymi oraz osobowości.
Psychiatra zajmuje się także zaburzeniami rozwoju i problemami ze snem (bezsenność). Lekarz bada, diagnozuje i ustala leczenie farmakologiczne poszczególnych schorzeń.
Co istotne, psychiatra nie prowadzi psychoterapii (chyba, że jednocześnie posiada certyfikację). Może mieć własny gabinet lub pracować w odpowiednich placówkach zdrowotnych, a także w szpitalu.
Psycholog, Psychoterapeuta i Psychiatra - jakie są między nimi różnice?
Psycholog, psychoterapeuta i psychiatra to osoby, które zajmują się zdrowiem psychicznym człowieka. Jednak każdy z nich ma inną rolę i pełni nieco odmienne funkcje.
- Psycholog często pełni rolę drogowskazu - na podstawie wstępnego wywiadu oraz testu udziela pacjentowi dalszych wskazówek. Skupia się wyłącznie na wsparciu doraźnym i krótkoterminowym.
- Z kolei psychoterapeuta pracuje z pacjentem przez dłuższy czas podczas tzw. sesji, opierających się na rozmowie i w zależności od nurtu - wykonywaniu ćwiczeń, zaleconych przez specjalistę (np. prowadzenie dziennika myśli i emocji).
- Psychiatra natomiast nie prowadzi psychoterapii, a zajmuje się jedynie leczeniem farmakologicznym. Dlatego też często przy zaburzeniach osobowości, depresji, stanach lękowych czy innych schorzeniach, pacjenci korzystają z duetu specjalistów - psychoterapeuty i psychiatry.
Ten pierwszy, pomaga im zrozumieć samych siebie, dotrzeć do własnych emocji i uporać się z trudnościami. Z kolei psychiatra równolegle zaleca lekarstwa, pozwalające m.in. uspokoić układ nerwowy. Wspominając o różnicach, warto nakreślić również sytuację z orzecznictwem.
Zarówno psychiatra, jak i psycholog mogą wystawiać stosowne dokumenty medyczne, np. zaświadczenia, natomiast psychoterapeuta nie ma takich uprawnień.
A może Coach Personalny?
Coach Personalny to z pewnością dobry wybór dla osób, które czują się zdrowe, jednak potrzebują poznać swoje mocne strony, odkryć własny potencjał i rozwijać go. Coach wierzy, że człowiek jest pełen zasobów, dzięki którym samodzielnie może kreować swoje życie.
Pracuje z klientami nad ich samorealizacją i dalszym wzrastaniem.
Współpraca z coachem zwykle jest ukierunkowana na dany cel - znalezienie nowego pomysłu na siebie czy ścieżki życiowej/zawodowej, a także poprawę kompetencji miękkich, np.:
- komunikacji,
- wyrażania potrzeb,
- asertywności.
Aby zostać coachem należy uzyskać odpowiednią certyfikację. Dla wzmocnienia swoich kompetencji warto również rozważyć studia podyplomowe z coachingu.
Podsumowanie
Jak widzisz, w zakresie zdrowia psychicznego i rozwoju osobistego jest kilku specjalistów, którzy pomagają w zupełnie inny sposób.
- Praca psychologa będzie najlepsza dla osób, które cenią sobie analizę, diagnostykę i krótkoterminowe relacje z pacjentami. Zawód ten daje również wiele możliwości w zakresie warunków pracy - może to być szpital, prywatna praktyka, więzienie, szkoła, oddział psychiatryczny, sąd czy praca w środowisku biznesowym lub sportowym.
- Psychoterapeuta z kolei to opcja dla osób empatycznych, potrafiących budować długofalowe relacje z pacjentami. Jest to praca w bardziej stabilnych warunkach, jednak wymagająca ogromnej umiejętności stawiania granic wobec pacjenta, ze względu na długość i więź powstająca podczas relacji - tu specjalista musi wykazać się dużym profesjonalizmem.
- Psychiatra to kierunek idealny dla osób, chcących zajmować się zdrowiem psychicznym pod kątem działań farmakologicznych.
- Jako coach najlepiej sprawdzą się Ci, którzy chcą pracować z osobami nad wzmocnieniem ich rozwoju osobistego i wzrastaniem.
Sprawdź też:
- Testy psychologiczne, które warto znać


mgr Natalia Gut - kierownik działu Rekrutacji i Marketingu
Napisz do nas wiadomość